Palliatief terminale zorg

Palliatieve zorg wordt geleverd in de laatste levensfase van een cliënt. De zorg is vaak niet gericht op herstel, maar op de behandeling van onder andere pijn, benauwdheid en angst. Het doel is om de kwaliteit van leven zo goed mogelijk te houden.

Palliatieve zorg kan in een zorginstelling worden geboden of thuis, zoals in het ouderlijk huis, een wooninitiatief, een hospice of in een bijna-thuis-huis. U bespreekt met uw cliënt en diens naasten, de wensen voor de laatste levensfase.

Voorwaarden en mogelijkheden inzetten extra budget

Als het eigen budget van uw cliënt te weinig ruimte biedt voor het verlenen van palliatieve zorg, is het mogelijk om hier extra budget voor aan te vragen. Sinds 1 januari 2020 heeft u voor zorg in natura geen terminaliteitsverklaring van de behandelende arts meer nodig. Wel is noodzakelijk dat alle informatie op een juiste manier wordt vastgelegd in het (digitale) dossier de cliënt. Voor Persoonsgebonden budget (pgb) is dit nog wel aan de orde. 

Specifieke aandachtspunten aanvraag palliatieve zorg

• Persoonsgebonden budget (pgb)
  De cliënt vraagt het extra budget met de terminaliteitsverklaring aan bij het zorgkantoor. Daarvoor is ook een eenvoudig budgetplan voor de palliatieve zorg nodig. Het budgetplan wordt snel beoordeeld en de extra middel snel toegekend. De beschikking is maximaal 1 jaar geldig. 
• Modulair pakket thuis (mpt)
  PTZ thuis kan bij alle zorgprofielen die in aanmerking komen voor zorg thuis. Voor de toeslag PTZ is geen andere indicatie van het CIZ nodig (geen specifiek zorgprofiel). Voorwaarde voor het leveren van PTZ thuis is dat de coördinator zorg thuis en eventueel andere betrokken aanbieder(s) de landelijk vastgestelde richtlijnen voor palliatieve zorg volgt. De coördinator zorg thuis bespreekt dit met de betrokken zorgaanbieder(s). Een zorgaanbieder hoeft geen rekenmodule aan te leveren bij het zorgkantoor. Wel is noodzakelijk om via een AAT aan te geven dat het om PTZ gaat.
• Volledig pakket thuis (vpt)
  Palliatieve zorg wordt in principe betaald op basis van het geïndiceerde zorgprofiel, omdat zorg aan het einde van een leven onderdeel is van de reguliere zorg die een aanbieder levert. Het toegewezen zorgprofiel is het te declareren zorgprofiel (het toegewezen zorgprofiel kan afwijken van het geïndiceerde zorgprofiel). Inzet van PTZ en declaratie van een VPT-prestatie voor VV10 (specifieke VPT-prestatie voor palliatieve zorg) kan in deze situaties zonder tussenkomst van het zorgkantoor plaatsvinden. Dat kan op het al toegewezen (geïndiceerde) zorgprofiel. Dit op voorwaarde dat de onderbouwing van de extra zorginzet, met de ingeschatte levensverwachting volgens de behandelend arts, wordt vastgelegd in het (digitale) zorgplan. 
• Intramuraal woont of wordt opgenomen
  • Krijgt iemand PTZ thuis maar is opname in een instelling aangewezen omdat het niet meer verantwoord is dat hij thuis blijft wonen? Dan mag de instelling het zorgprofiel VV10 declareren als dat voor het organiseren en afstemmen van juiste zorginzet en ondersteuning bij deze cliënt nodig is;
  • Stroomt een terminale cliënt via het ziekenhuis door naar een instelling, en was de cliënt nog niet bekend bij deze instelling (woonde de cliënt nog thuis)? Dan mag ook het zorgprofiel VV10 gedeclareerd worden als dat voor het organiseren en afstemmen van juiste zorginzet en ondersteuning bij deze cliënt nodig is;
  • Voor iemand die al in een instelling verblijft, wordt PTZ in principe betaald op basis van het geïndiceerde, best passende zorgprofiel. Het toegewezen zorgprofiel is het te declareren zorgprofiel (het toegewezen zorgprofiel kan afwijken van het geïndiceerde zorgprofiel);
  • Verblijft iemand al langer in de instelling dan kan alleen in de situatie van zeer intensieve 24-uurs zorg de prestatie die hoort bij het zorgprofiel VV10 gedeclareerd worden. De zorgbehoefte kan dan niet verantwoord geleverd (betaald) worden vanuit het geïndiceerde zorgprofiel.
  • Situaties waarin dit zich voor kan doen:
    • cliënten met zware pijn(bestrijding) en/of;
    • verwardheid en/of benauwdheid en/of;
    • onrust én;
    • complexe zorg waarbij inzet van verschillende disciplines en continue nabijheid van zorg noodzakelijk is.

Geïnstitutionaliseerde cliënt wil de terminale zorg thuis ontvangen

Wanneer cliënten die in een instelling verblijven hun zorg in de laatste levensfase liever thuis (of in een hospice zonder toelating voor verblijf) ontvangen, gelden de regels voor thuis. In dat geval kennen wij extra budget bij het bestaande zorgprofiel toe.

Hoe wordt de extra zorg in een instelling bekostigd?

Voor de bekostiging van zorg in een instelling en bij een mpt/vpt zijn de prestaties gelijk aan het huidige zorgprofiel 10VV. Het toegewezen zorgprofiel is het te declareren zorgprofiel (het toegewezen zorgprofiel kan afwijken van het geïndiceerde zorgprofiel). 

Inzet van PTZ en declaratie van de prestatie VV10 kan in deze situaties zonder tussenkomst van het zorgkantoor plaatsvinden. Daarvoor hoeft dus géén zorgtoewijzing voor een VV10 te worden aangevraagd bij het zorgkantoor. Dit gebeurt op basis van het principe high trust high penalty en op voorwaarde dat de onderbouwing van de extra zorginzet (anders dan het toegewezen zorgprofiel), met de ingeschatte levensverwachting door de behandelend arts, wordt vastgelegd in het (digitale) zorgplan. Vanaf 2020 is er dus geen aparte schriftelijke verklaring meer nodig van de behandelend arts over de ingeschatte levensverwachting.