GGZ woonzorg in de Wlz

Hier leest u alle informatie over GGZ woonzorg in de Wlz per 2021.

Per 1 januari 2021 is de Wlz opengesteld voor mensen met een psychiatrische stoornis, als deze voldoen aan de zorginhoudelijke Wlz-criteria volgens het onafhankelijk Centraal Indicatie Orgaan (CIZ.nl) Er is dan levenslang sprake van een behoefte aan permanent toezicht en/of 24 uur zorg in de nabijheid. Deze behoefte moet blijvend zijn: er is geen sprake meer van ontwikkel- of behandelmogelijkheden , die leiden tot het ontstijgen van de noodzaak tot 24 uur zorg. Jongeren met een psychische stoornis onder 18 jaar komen niet in aanmerking voor de Wlz.

Zorgvormen

Evenals voor de andere doelgroepen in de Wlz, zijn alle zorgvormen mogelijk voor mensen met een ggz-wonen indicatie. Het gaat om de volgende zorgvormen:

• VPT: zorg thuis, geregeld bij 1 aanbieder (volledig pakket thuis; vpt)
• MPT: zorg thuis, geregeld bij meerdere aanbieders (modulair pakket thuis; mpt)
• ZZP: Zorg in een instelling
• ZIN: het zorgkantoor kijkt met de cliënt welke zorgaanbieder past bij de wensen en situatie. Het zorgkantoor koopt de benodigde zorg in en  betaalt de zorgaanbieder.
• PGB: de cliënt koopt zelf zorg in. Dit omschrijft de cliënt in een budgetplan. Een pgb brengt ook verplichtingen en verantwoordelijkheden met zich mee die allen terug te vinden zijn in het kader voor PGB-vaardigheid. De cliënt of vertegenwoordiger sluit een contract af met de zorgaanbieder, zorgt voor de betaling van de zorgaanbieder en houdt hier de administratie over bij. Voor het zorgprofiel 5 ggz-wonen is pgb niet mogelijk. Voor alle zorgprofielen is een gewaarborgde hulp verplicht en toetst het zorgkantoor of de cliënt in aanmerking komt voor een pgb.
• Combinatie van zorg thuis met een mpt en pgb is ook mogelijk.

Indicaties

De doelgroepen die de Wlz kunnen instromen ontvangen nu zorg uit de WMO, ZVW, Jeugdwet 18+, forensische zorg, reeds in de Wlz met een ggz-Behandel-indicatie of andere indicatie (bijv. vg of vv) of het zijn nieuwe cliënten die momenteel nog geen zorg ontvangen. Een cliënt krijgt toegang tot de Wlz als het CIZ daartoe een indicatie afgeeft. De cliënt kan bij het CIZ een Wlz-indicatie aanvragen. Het CIZ neemt deze dan ter beoordeling in behandeling.

In het indicatiebesluit van het CIZ staat welk zorgprofiel is toegezegd. De volgende zorgprofielen zijn mogelijk:

1. GGZ-W: wonen met intensieve begeleiding
2. GGZ-W: wonen met intensieve begeleiding en verzorging
3. GGZ-W: wonen met intensieve begeleiding en gedragsregulering
4. GGZ-W: wonen met intensieve begeleiding en intensieve verpleging en verzorging
5. GGZ-W: beveiligd wonen vanwege extreme gedragsproblematiek met zeer intensieve begeleiding

Het CIZ heeft in 2020 en 2021 veel aanvragen voor een ggz-wonen profiel beoordeeld in de Wlz. In het eerste kwartaal van 2022 heeft het CIZ alle aanvragen afgerond voor ggz woonzorg gedaan in 2021. 

Behandeling & bekostiging

Behandeling in de Wlz bestaat uit drie componenten:

• Specifieke behandeling: het betreft hier behandeling waarbij de behandelaar specifieke kennis of vaardigheden nodig heeft ten aanzien van de doelgroep mensen met een psychische stoornis. Voorbeelden zijn orthopedagoog, paramedicus, arts verstandelijk gehandicapten en specialist ouderengeneeskunde.
• Ggz-behandeling: dit betreft geneeskundige zorg zoals klinisch psychologen en psychiaters plegen te bieden in verband met de psychische stoornis van de cliënt. Het gaat hier om dezelfde psychiatrische zorg als die cliënten via de Zvw kregen.
• Aanvullende zorgvormen (of medisch generalistische zorg (MGZ)): de hoofdbestanddelen zijn geneeskundige zorg van algemeen medische aard (huisarts), farmaceutische zorg, hulpmiddelen (in de instelling) en tandheelkundige zorg.

Tijdelijke klinische opname waarbij verblijf medisch noodzakelijk is voor de (ggz-)behandeling, komt ten laste van de Zvw.

Als een zorgaanbieder integrale ggz-woonzorg aanbiedt met behandeling, dan levert u:

• Verblijf, verpleging, verzorging, begeleiding, dagbesteding;
• Ggz-behandeling, aanvullende zorgvormen en eventueel specifieke behandeling;
• In de Wlz is wettelijk verankerd dat indien de zorgaanbieder naast verblijf de specifieke behandeling levert, ook de aanvullende zorgvormen door of namens deze aanbieder worden geleverd.

Als een zorgaanbieder modulaire ggz-woonzorg aanbiedt zonder behandeling, dan lever u:

• Verblijf, verpleging, verzorging, begeleiding, dagbesteding;
• Apart wordt geleverd: ggz-behandeling & aanvullende zorgvormen ten laste van de Zvw;

Organisatiemodellen

U kunt als zorgaanbieder voor verschillen organisatiemodellen kiezen, afhankelijk van uw situatie en in overleg met het zorgkantoor.

Met behandeling:

• Woonzorginstelling neemt zelf behandelaren in dienst;
• Woonzorginstelling regelt detachering van behandelaren van andere organisaties;
• Woonzorginstelling contracteert onderaannemer(s).

Of zonder behandeling:

• Woonzorginstelling heeft regierol richting behandelaren. Deze regierol kunt u vastleggen in de samenwerkingsovereenkomst.

Voorlopige kwaliteitsuitgangspunten

De koepels, clientvertegenwoordiging en naastbetrokkenen ontwikkelen een kwaliteitskader voor deze doelgroep in de Wlz. Dit kwaliteitskader ggz is niet gereed  om te gebruiken voor de dialoog tussen de zorgkantoren en de zorgaanbieder voor de inkoop van ggz-woonzorg voor de eerste toestroom van ggz-woonzorg cliënten in 2021.

Er zijn daarom Voorlopige Kwaliteitsuitgangspunten ggz in Wlz opgesteld om wel die dialoog te kunnen voeren. De uitgangspunten zijn door de zorgkantoren breed met het veld afgestemd en worden beschouwd al de eerste aanzet tot het kwaliteitskader. Deze kwaliteitsuitgangspunten zijn aanvullend op de formele eisen die de zorgkantoren stellen voor het in kunnen kopen van Wlz zorg. Voor verdere toelichting op de kwaliteitsuitgangspunten en hoe deze tot stand zijn gekomen, zie de website informatie langdurige zorg. 

Rol van het zorgkantoor

Het zorgkantoor voert voor de cliënten in deze nieuwe doelgroep met een CIZ-indicatie de Wlz uit in de zorgkantoorregio waar cliënt woont. Dit bestaat uit:

• Klantadvies: bemiddeling voor en ondersteuning van cliënten;
• Inkopen van voldoende, doelmatige en kwalitatief goede en passende zorg (Zorg In Natura = ZIN);
• Persoonsgebonden budget (PGB);
• Aansluiten bij de behoefte van de cliënt;
• In de regio samen komen tot een aansluitende keten van behandeling, zorg en ondersteuning.

Inkopen

Voor zorg in natura ggz-woonzorg-aanbieders gelden dezelfde formele eisen als voor zorgaanbieders van andere sectoren. Zie daarvoor informatie nieuwe aanbieders. Op basis van het landelijk en regionaal Wlz inkoopbeleid zal het zorgkantoor de nodige zorg inkopen. Het definitieve inkoopbeleid voor alle sectoren wordt elk jaar rond 1 juni gepubliceerd. Zorgkantoren volgen voor de landelijke inkoopdeadlines.

Samenwerken met zorgaanbieders

De toestroom van deze nieuwe doelgroep is gebaat met goede afstemming tussen het zorgkantoor, de Wlz en Zvw aanbieders in de regio en met aandacht van de (centrum)gemeenten. Het zorgkantoor onderhoudt op meerdere manieren contact met alle betrokken voor deze doelgroep.